Khởi nghiệp thành không: Không chỉ có niềm đam mê

It's a recipe for a role model: economic anxiety and America's inherent optimism. Enter that paragon of self-reliance, the entrepreneur.

Các mẫu doanh nghiệp thành công trong kinh doanh dường như đều có một công thức chung: họ quan tâm theo sát tình hình kinh tế, họ làm việc với niềm lạc quan cố hữu của người Mỹ. Ở một doanh nghiệp đang cần thu hút đầu tư, muốn lớn mạnh, sự tự lực đó càng cần thiết đạt đến chuẩn mực.

"You are the president of a very important company — You Inc.," said Thomas J. O'Malia, director emeritus of the Lloyd Greif Center for Entrepreneurial Studies at the University of Southern California. "And that's true regardless of whether you are starting your own business or working inside a large organization."

"Khi là chủ tịch lãnh đạo một công ty - bạn phải tập hợp được những điều kiện tiên quyết ấy" - Thomas J.O'Malia, giám đốc danh dự của Trung tâm nghiên cứu phát triển doanh nghiệp Lloyd Greif thuộc Trường Đại học Nam California cho hay. "Điều đó luôn đúng, dù bạn đang tự tạo lập một doanh nghiệp của riêng mình hay công ty của bạn là thành viên trong một tập đoàn."

The entrepreneurial ideal has been in ascent for years. But the shaky economy, it seems, is making the mystique of the entrepreneur a meme of the moment as never before.

Tiêu chuẩn của một doanh nghiệp kiểu mẫu đã dần được nâng cao trong những năm vừa qua. Nhưng dường như, những thách thức trong nền kinh tế đầy bấp bênh hiện tại đang khiến cho công việc kinh doanh trong thời đại này trở nên nằm ngoài quy luật, khó đoán biết hơn bao giờ hết.

But is the rise of the entrepreneurial role model just the latest self-help fad? Or is there real substance to the concept of entrepreneurship? Can it be studied and learned?

Vậy hình mẫu doanh nghiệp kia liệu có phải chỉ do may mắn mà đạt tới thành công? Hay đó hình mẫu đó thực sự quy tụ những phẩm chất cần thiết làm nên chiến thắng của doanh nghiệp? Nếu vậy, có thể nghiên cứu và học hỏi những phẩm chất đó không?

There seems to be no shortage of effort. Courses in entrepreneurship are now offered by more than 1,200 American universities, and by thousands more organizations including community colleges, small-business development centers and chambers of commerce. Many of the courses are continuing education programs for people with job experience. They include one-week courses, night classes, online offerings and graduate degree programs.

Không ít người đã cố gắng tìm lời đáp cho những câu hỏi đó. Các khoá học về doanh nghiệp, kinh doanh hiện có ở hơn 1.200 trường đại học trên toàn nước Mỹ cùng hàng nghìn tổ chức khác như các trường cao đẳng cộng đồng, các trung tâm phát triển kinh doanh vừa và nhỏ, các Phòng kế hoạch thương mại. Các khoá học đó dành cho những người đã có thâm niên trong nghề với nhiều hình thức phong phú: từ khoá học một tuần, lớp học ban đêm, trợ giúp trực tuyến và học lấy bằng đại học.

The courses vary widely, but they typically seek to leave students with some blend of two things: an entrepreneurial mind-set and a tool kit.

Rất đa dạng về loại hình, tuy vậy các khóa học này đều hướng đến mục đích chung cuối cùng: trang bị cho học viên tâm lý của một doanh nghiệp thực thụ và các công cụ để hành động theo nó.

In a start-up or inside a big company, the entrepreneurial approach emphasizes the pursuit of opportunities with small teams and few dollars, quickly and flexibly. The mentality, experts say, is that of the insurgent "attacker" rather than the established "defender." Look first to customer needs — solving some problem and getting paid for it — to build a business.

Dẫu ở những ngày khởi nghiệp hay khi đang là thành viên trong một tập đoàn lớn, doanh nghiệp đều cần chú trọng việc nắm lấy cơ hội thật nhanh chóng và linh hoạt, ngay từ phạm vi hoạt động nhỏ và kinh phí thấp. Các chuyên gia cho rằng kinh doanh là sự "tấn công" táo bạo chứ không phải là "phòng thủ" vững chắc. Tìm hiểu nhu cầu của người tiêu dùng trước tiên - rồi đến giải quyết các vấn đề phát sinh, và cuối cùng được trả thù lao cho những cố gắng của mình: đó là các bước xây dựng một doanh nghiệp.

"And keep the F-word in mind — focus," advised William K. Aulet, managing director of the Massachusetts Institute of Technology's Entrepreneurship Center. "The No. 1 reason new businesses fail is lack of focus."

"Và luôn phải giữ chữ T trong tâm trí - Tập Trung" - lời khuyên của William K. Aulet, giám đốc điều hành của Trung tâm doanh nghiệp MIT. "Nguyên cớ lớn nhất khiến cho các công ty mới thành lập không thể trụ vững là sự thiếu tập trung."

One course the M.I.T. center offers is an intensive, one-week entrepreneurship development program that costs more than $8,000 (companies and governments often pay some or all of the costs for their managers).

MIT cung cấp một khoá học quản trị doanh nghiệp dài một tuần, với học phí là 8,000$ ( thường thì các công ty và chính phủ tài trợ cho các nhà quản lý của họ một phần hoặc toàn bộ chi phí khoá học)

"You see that the essence of the entrepreneurial spirit isn't so much about money as it is about passion," said Tetsuya O'Hara, 47, who took the M.I.T. course last December. "It's a perspective that goes beyond business, forcing you to think about what matters most to you."

"Bạn sẽ thấy rằng, tinh hoa của công việc kinh doanh không phải ở vấn đề tài chính, mà nằm ở niềm đam mê." Tetsuya O'Hara, 47 tuổi, học viên của khoá học MIT từ tháng Mười hai - nói. "Tài sản quý báu đó vượt lên trên công việc, nó đòi hỏi bạn phải hiểu rõ điều gì là quan trọng nhất với bạn"

Mr. O'Hara, director of advanced research and development at Patagonia, the outdoor clothing maker, said he had applied the program's thinking in his job, which involves working with outside companies to explore new technologies and business concepts. Before the entrepreneurship program, he had a list of almost 200 projects he might pursue. Today, he has winnowed that list to two priority projects. "I already got a lot of return from the course," he said.

Ông O'Hara - hiện là giám đốc điều hành việc nghiên cứu và phát triển ở công ty may mặc Patagonia - cho biết đã ứng dụng những điều đã học được từ khoá học này vào công việc, bao gồm làm việc với công ty khác để tiếp cận các giải pháp công nghệ và sách lược kinh doanh mới. Trước khi tham gia chương trình, ông có một danh sách gần 200 dự án muốn thực hiện. Hiện tại, danh sách đã được sàng lọc còn 2 dự án ưu tiên. "Tôi đã thu hoạch được rất nhiều từ khoá học", ông nói.

Another participant, J. Patrick Bewley, vice president of global marketing strategy at Acxiom, a consumer data marketer, said one insight he took from the program was the importance of assembling strong teams of people with open minds, willing to experiment, learn rapidly and constantly refine ideas to improve them. "You have to build that culture of resilience within your group," said Mr. Bewley, 34.

Một học viên khác, J. Patrick Bewley, 34 tuổi, phó giám đốc chiến lược marketing trên toàn cầu ở công ty tiếp thị số liệu tiêu dùng Acxiom - nói rằng điều có ý nghĩa nhất ông thu được từ chương trình là ý thức về tầm quan trọng của nhóm làm việc, trong đó liên kết được những con người có tư duy cởi mở, hứng thú trải nghiệm, học hỏi nhanh và thường xuyên tiếp thu tinh lọc thêm ý tưởng để hoàn thiện hơn. "Bạn cần phải xây dựng những phẩm chất, năng lực ấy trong nhóm của bạn".

Both opportunity and necessity are motivations for starting new businesses. A report in May, based on data from the Census Bureau, found that new businesses were formed in 2009 at the highest level in 14 years, despite the weak economy. At the least, challenging economic times can prompt people to rethink their options.

Một bản báo cáo công bố tháng Năm dựa trên số liệu của Cục điều tra dân số cho biết, số công ty được thành lập trong năm 2009 là ở mức cao nhất trong 14 năm trở lại đây, bất chấp sự tụt dốc của nền kinh tế. Ít nhất trong giai đoạn đầy thách thức này, mọi người đều tự thấy nên xem xét lại các giải pháp, lựa chọn của mình.

That is what happened to Saudia Davis, a former movie publicist, who worked promoting independent films like "My Big Fat Greek Wedding." She lost her job in 2007, when her employer cut her department. "I could find a new job or gamble and put everything on the table to start my own business," recalled Ms. Davis, 32.

Saudia Davis, 32 tuổi, trước kia là nhà tiếp thị phim truyện, đã từng tham gia quảng bá cho phim tư nhân như " Đám cưới Hi Lạp vĩ đại của tôi", đã trải qua tình huống như vậy. Cô đã mất việc làm năm 2007 trong một cuộc tinh giảm biên chế. "Tôi có thể đi tìm một công việc mới, hoặc đánh cược tất cả để khởi nghiệp một công ty mới cho riêng mình", cô nhớ lại.

She chose to take the entrepreneurial plunge. Her grandmother had been a house cleaner, and Ms. Davis had long thought that house cleaning could be made more healthy and environmentally friendly for the clients and the cleaners. Her company, Greenhouse Eco-Cleaning, in Brooklyn, was founded to pursue that vision of cleaner cleaning. It uses no toxic cleaning agents like ammonia or formaldehyde, and checks the allergies of clients and their pets to avoid using materials that might aggravate those conditions.

Và cô đã chọn làm điều liều lĩnh hơn. Bà của cô từng là một người quét dọn vệ sinh, và đã từ lâu, cô nghĩ công việc quét dọn nhà cửa còn có thể dễ dàng và thân thiện với môi trường hơn nữa đối với khách hàng và chính người lau dọn. Công ty của cô - Lau dọn nhà cửa xanh sạch, có trụ sở ở Brooklyn được thành lập để vươn tới mục tiêu đó. Hãng sử dụng những chất tẩy rửa không độc hại, kiểm tra trước để tránh những tác nhân có thể gây dị ứng cho khách hàng và thú nuôi của họ.

Ms. Davis had never started a business before, and her work experience in movie promotion and her education, as an English and Africana studies major at Bowdoin College, were scant preparation.

Davis chưa từng hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, và những kinh nghiệm hiếm hoi mà cô có lúc đó đều chỉ từ hoạt động quảng bá trước kia và những gì cô học được trong trường đại học - khoa Tiếng Anh và châu Phi học tại Trường Bowdoin.

The coursework, Ms. Davis recalled, covered business functions like accounting, operations and marketing. "But it also gave me an understanding of what it takes and how all the slices of the pie that go into making a business come together," Mr. Davis said.

Quá trình học tập giúp  cô quản lý công việc kế toán, điều hành chung và marketing. "Nó cũng cho tôi hiểu những điều kiện và cách những mảnh ghép riêng rẽ hợp lại thành bức tranh một công ty thống nhất.", Saudia nói.

Today, her company employs 12 people and has 600 household and office clients. Initial plans to manufacture green cleaning products have been postponed — too capital-intensive and distracting, Ms. Davis said. One lesson learned, she adds, is that the entrepreneurial journey is all-consuming. "The closest thing I have to vacation is sleep," she said.

Hiện nay, công ty của cô kí hợp đồng với 12 nhân công và có 600 đơn đặt hàng ở cả nhà riêng và công sở. Cô cho biết kế hoạch ban đầu - sản xuất chất tẩy rửa "xanh" - đã bị hoãn lại, bởi nó quá mạo hiểm, phức tạp. Chuyện này cho thấy rằng, con đường của một doanh nhân không bao giờ là thư thái, dễ dàng: "Điều gần nhất với hai từ "ngày nghỉ" mà tôi có chỉ là được ngủ"

The entrepreneurial mindset, says Bo Fishback, the Kauffman Foundation's vice president of entrepreneurship, is a personal asset that can be applied to any field. "It's a mentality that sees every problem out there not as a setback but as an opportunity to fix," he said. "Some people will start businesses, but others will take that mindset with them into corporations and government."

Tâm lý doanh nghiệp, theo Bo Fishback- phó chủ tịch Quỹ tài trợ Kauffman, là tài sản cá nhân quý báu có thể đem ra sử dụng trong bất kì lĩnh vực nào của cuộc sống "Cách nghĩ, cách hành xử đó biến những khó khăn, trở ngại thành cơ hội", ông nói," Một số người sẽ bắt đầu kinh doanh với nó, số khác có thể sẽ ứng dụng tâm lí đó vào trong tập đoàn của họ hoặc cơ quan chính phủ"

It worked out that way for Carrie Coker Britt. After three years working for an Atlanta law firm as a recruiter and administrator, Ms. Britt decided against going to law school.

Điều đó đúng với Carrie Coker Britt. Sau 3 năm làm việc tại một văn phòng luật pháp tại Atlanta với tư cách là một nhân viên, rồi một nhà quản lý, Britt đã dứt khoát không theo học tại một trường đào tạo chuyên về luật nào đó.

Instead, Ms. Britt attended Georgia Tech's business school, and joined a program that puts doctoral science students, law school and business school students in teams to work on start-up projects. The goal of the program is to teach people from different disciplines to work together to accelerate the entrepreneurial process in high-tech start-ups. One team project she worked on won a competition at Georgia Tech and a $10,000 prize.

Thay vào đó, cô nhập học Trường Thương mại của Viện công nghệ Georgia, và tham gia một chương trình nơi các giáo sư ngành khoa học, sinh viên trường luật và kinh tế được làm việc chung, cùng tạo lập một dự án từ khởi điểm. Mục đích của chương trình là giúp những người làm trong các lĩnh vực khác nhau có thể hợp tác cùng nhau, để từ đó, nâng cao tiềm năng thu hút đầu tư ở giai đoạn khởi nghiệp của doanh nghiệp. Một dự án của nhóm Britt đã giành giải thưởng ở Viện công nghệ Georgia với 10.00 USD tiền thưởng.

Today Ms. Britt, 32, works as a software sales representative for I.B.M., covering thousands of accounts in Georgia, Alabama, Tennessee and Mississippi. Her job, she says, requires quickly researching industries and figuring out how I.B.M. technology can help individual businesses. "It's very entrepreneurial, fast-paced, and you're constantly looking for new and better ways to be successful," Ms. Britt said.

Hiện tại, Britt 32 tuổi, đang giữ cương vị đại diện tại một cửa hàng phân phối chính thức của IBM, quản lý hàng ngàn tài khoản ở Georgia, Alabama, Tennessee và Mississippi. Cô nói công việc của mình đòi hỏi thường xuyên nghiên cứu thị trường và tìm ra các biện pháp giúp đỡ các doanh nghiệp đơn lẻ bằng công nghệ của IBM. "Công việc này đòi hỏi chuyên nghiệp, tinh nhạy kinh doanh, nhịp độ rất cao, và bạn phải thường xuyên tìm tòi cái mới, cái tốt để thành công".

And, she adds, there is another benefit to having gone through the entrepreneurial program, Ti:ger, for Technological Innovation: Generating Economic Results. "It was critical to getting the job I have now," Ms. Britt said. "It differentiated me from other candidates."

Và, cô nói thêm rằng, chương trình đào tạo doanh nghiệp Tiger, giành cho đổi mới trong công nghệ: Kết quả của một thế hệ kinh tế mới ở Viện Georgia đã đem lại cho cô một lợi thế "không thể thiếu, là yếu tố giúp tôi có được công việc hiện nay. Việc đã từng học qua khoá học này làm tôi trở nên khác biệt và nổi bật so với các ứng viên khác".