Ngành phiên dịch - Con dao hai lưỡi

Ngành phiên dịch ngày càng trở nên thân thuộc hơn với các cá nhân, tổ chức và chính phủ các quốc gia. Bởi vậy, tầm quan trọng của nó là không thể chối cãi. Tuy nhiên, ai cũng biết chẳng điều gì là hoàn hảo. Phiên dịch vừa có lợi mà cũng vừa có hại, tùy thuộc vào việc thực hiện nó như thế nào. Nói cách khác, phiên dịch không khác nào một “con dao hai lưỡi”.

Phiên dịch không khác nào một con dao hai lưỡi

Phiên dịch được biết đến là quá trình chuyển đổi thông điệp từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, do phiên dịch viên thực hiện. Khi phiên dịch được áp dụng trong mọi lĩnh vực khác nhau của đời sống, bản thân nó đem lại không chỉ lợi ích mà còn cả những tác hại khôn lường cho những người liên quan. Cho đến nay, phiên dịch viên vẫn được xem như sứ giả ngôn ngữ, giúp xóa đi mọi rào cản do ngôn ngữ tạo ra. Nhờ có phiên dịch tiếng anh mà con người từ khắp nơi trên thế giới có thể hiểu được nhau, và từ đó, đây chính là nền tảng cho việc thiết lập một mối quan hệ thân thiết hơn. Hiển nhiên, nếu như không có một ngôn ngữ chung, bạn sẽ không thể giao tiếp với người khác, đồng nghĩa với việc một mối quan hệ bằng hữu là điều không thể. Với việc biến tất cả ngôn ngữ khác nhau trở thành một ngôn ngữ chung, phiên dịch đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành và phát triển sự hợp tác hữu nghĩ trên toàn cầu.

Tuy nhiên, những lập luận trên cũng không thể bác bỏ thực tế rằng phiên dịch cũng có những tác hại đáng kể. Cụ thể hơn, phiên dịch chỉ có thể có tác dụng khi nó được thực hiện đúng, tức là tuân thủ theo những yêu cầu và quy tắc trong phiên dịch. Một trong những yêu cầu quan trọng nhất phải kể đến với tầm ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sự thành công của phiên dịch chính là mức độ chính xác của bản dịch. Điều này ám chỉ rằng, một bản dịch cần phải luôn trung thành với bản gốc và phiên dịch viên phải truyền tải chính xác mọi thông điệp của diễn giả trong ngôn ngữ gốc.

Nếu tiêu chí này không được đáp ứng, thì việc hiểu lầm là rất dễ xảy ra. Và phiên dịch lúc này sẽ đóng vai trò là con dao hai lưỡi. Thử lấy việc phiên dịch trong mối quan hệ ngoại giao làm ví dụ bởi đây được coi là những tình thế đòi hỏi mức độ chính xác của bản dịch là một trong những yêu cầu tối cần thiết. Trong quá khứ, con người nhiều lần chứng kiến những trường hợp mà việc phiên dịch đã phá hủy cả một mối quan hệ, thay vì củng cố và phát triển nó như mong đợi. Điều này xảy ra khi phiên dịch viên phiên dịch sai, khiến một thông điệp có thiện chí trở thành một điều ác ý. Một bản phiên dịch làm bóp méo ý định ban đầu của người nói có thể sẽ giết chết một mối quan hệ tiềm năng, và thậm chí, tồi tệ hơn nữa, là biến một mối quan hệ tốt đẹp trở thành mối quan hệ thù địch. Do đó, khi phải phiên dịch trong những ngữ cảnh quan trọng, thì phiên dịch viên cần phải thực sự cẩn trọng và tập trung để có thể làm tròn nhiệm vụ một cách xuất sắc nhất.

Xem thêm: Dịch vụ phiên dịch hội thảo