Công cụ hỗ trợ dịch thuật hay CAT là người bạn đồng hành đối với mọi dịch giả, biên tập viên hay chuyên gia nội địa hóa. Đối với những công cụ hỗ trợ này, khi bạn dịch thuật và gặp phải những nội dung giống nhau, thay vì copy - paste hay ngồi dịch lại lần nữa thì CAT sẽ giúp tự động điền các cụm từ lặp đi lặp lại trong suốt các phần dịch còn lại của tài liệu. Điều này giúp bạn tiết kiệm được nhiều thời gian hơn. Bộ nhớ trong dịch thuật được sử dụng bởi các chương trình CAT tạo ra tài nguyên dịch dồi dào và vô cùng hữu ích. Bạn sẽ được kế thừa bộ nhớ dịch được cập nhật từ bạn cũng như các dịch giả khác cùng làm việc trên một chủ đề, lĩnh vực, dự án giống nhau. Tất cả các khía cạnh đảm bảo tính nhất quán cao hơn của các bản dịch, kết quả nhanh hơn và thuận tiện, hiệu quả hơn.
Theo một cuộc khảo sát với hơn 3000 biên dịch viên nổi tiếng trên toàn thế giới về những công cuộc phần mềm hỗ trợ dịch thuật tốt nhất hiện nay, kết quả cho thấy phần mềm được ưa chuộng nhất hiện nay là SDL Trados, Wordfast và memoQ.
Xếp hạng mức độ phổ biến của các công cụ dịch thuật hiện nay
1. SDL Trados Studio
Đây là phần mềm hỗ trợ dịch thuật thông dụng nhất hiện nay. Phần mềm này được phát hành đầu tiên vào thập kỷ 90 và được phát triển hoàn thiện hơn vào năm 1997, khi Microsoft bắt đầu sử dụng nó cho các nhu cầu nội địa hóa của mình. Các phiên bản sau đó của phần mềm này gồm phiên bản năm 2007, 2011 và mới nhất là 2014.
Phần mềm Trados là phần mềm thông dụng nhất hiện nay
Ban đầu, các văn bản được tự động phân chia theo các dòng (segment), chia tách các tài liệu thành từng đoạn nhỏ. Việc phân đoạn này giúp người dịch dễ dàng làm việc hơn. Chiều dài của từng phân đoạn cũng có thể được điều chỉnh tùy theo sở thích cá nhân. Chỉ cần sử dụng các phím tắt trên bàn phím, người dùng có thể nhanh chóng di chuyển giữa các phân đoạn.
Sau mỗi phần dịch, Trados nhanh chóng quét các phần còn lại của tài liệu để tìm kiếm các cụm từ lặp đi lặp lại để tự động dịch trong suốt văn bản. Nhờ thế, người dùng không phải nhập nội dung dịch giống nhau 2 lần.
Chức năng được ưa chuộng nhất của Trados chính là định dạng (format) và phân đoạn (segment), cũng như vô vàn các loại định dạng tài liệu hỗ trợ. Ngoài ra, người dùng cũng cực kì ưa thích tính năng Fuzzy của phần mềm này, tức là chỉ ra chính xác những nội dung giống nhau và gần giống nhau từ 70% trở lên.
Nhược điểm lớn nhất của phần mềm số 1 này chính là chi phí. Ví dụ như, với giá bán tại nước ngoài, bạn sẽ phải chi trả 825$ cho SDL Trados Studio 2014 Freelance hoặc 255$ để nâng cấp từ phiên bản cũ của chương trình. Ngoài ra, việc cung cấp quá nhiều tính năng trong một phần mềm có thể rất hữu ích đối với người dùng thông thạo nhưng lại là đặc biệt khó khăn đối với những người mới sử dụng.
2. Phần mềm dịch thuật Wordfast
Tại quốc tế, giá Wordfast là 550$ cho phiên bản Pro độc quyền hoặc các công cụ dịch thuật Word-based Classic. Wordfast phiên bản miễn phí của phần mềm và bạn có thể sử dụng trực tiếp trong trình duyệt của mình. Bạn có thể truy cập và bản dịch của mình từ bất kì máy tính nào và làm việc với nó ngay lập tức. Việc sử dụng phần mềm này cũng không quá phức tạp như với Trados. Mặc dù phiên bản Wordfast miễn phí không được hỗ trợ đầy đủ các chức năng giống như phiên bản Pro nhưng nó vẫn đảm bảo những chức năng cơ bản như phân khúc, bộ nhớ trong dịch thuật và thuật ngữ.
Wordfast hỗ trợ nhiều chức năng hữu ích
Wordfast Pro đi kèm với giao diện tùy biến, hỗ trợ nhiều định dạng tập tin và truy cập đồng thời số lượng không giới hạn các chú giải và bộ nhớ dịch thuật. Tính năng Transcheck giúp kiểm tra các lỗi ngữ pháp, dấu câu,.... Do đó, dịch thuật viên sẽ không cần sử dụng dịch vụ của bên thứ ba để chỉnh sửa các văn bản khi dịch xong. Nhờ vậy mà có thể tiết kiệm được thời gian và chi phí.
Cũng giống như Trados, Wordfast có chức năng giúp bạn tạo bảng chú giải thuật ngữ. Thuật ngữ có thể chứa đến 200000 cụm từ. Khi gặp lại các cụm từ này, Wordfast sẽ tự động dịch cho bạn.
Đến khi dịch xong, bạn sẽ thấy văn bản bây giờ rất lộn xộn, mất định dạng cũ và cả những câu văn bản gốc xen lẫn câu vừa dịch. Chỉ cần bấm bào menu Wordfast, chọn chức năng “Clean up”, một văn bạn hoàn chỉnh sẽ hiện ra.
Đọc thêm: dich thuat
3. MemoQ
MemoQ cũng là một phần mềm rất hữu dụng hiện nay
Cũng giống như các CAT khác, MemoQ có rất nhiều tính năng hữu ích giúp công việc dịch thuật của bạn dễ dàng và nhẹ nhàng hơn. MemoQ giúp chỉnh sửa định dạng, format tài liệu như in đậm, in nghiêng, màu chữ, cỡ chữ, kẻ bảng, chèn ảnh… nhanh chóng, giúp bạn tiết kiệm được thời gian. Ngoài ra, MemoQ cũng cho phép người dùng tạo bộ nhớ dịch thuật như Trados hay Wordfast. Chức năng thuật ngữ (Termbase) sẽ tự động điền nghĩa dịch của các thuật ngữ trong file dịch giống thuật ngữ trong termbase. Điều này giúp đảm bảo tính nhất quán trong các thuật ngữ. MemoQ còn giúp thống kê báo cáo số lượng từ cần dịch, từ trung lặp giúp người quản lý dịch biết được khối lượng thực tế cần dịch là bao nhiêu, từ đó lập kế hoạch thực hiện dự án dịch và kiểm soát tiến độ dịch.
Nhiều chức năng như vậy nhưng phải nói MemoQ có một chức năng vô cùng đặc biệt chính là sự kết hợp dịch được nhiều file của phần mềm dịch thuật khác như Trados, Star Transit và một số định dạng của các phần mềm dịch thuật khác. Điều này tạo khả năng linh động tương tác trong dịch thuật. Không chỉ đọc các file dịch của phần mềm khác mà còn sử dụng được bộ nhớ dịch thuật của các phần mềm đó.
Những công cụ dịch thuật đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và làm đơn giản hóa công việc dịch thuật, giúp các dịch thuật viên tiết kiệm được thời gian, công sức mà vẫn đảm bảo được chất lượng dịch thuật cũng như sự nhất quán của toàn văn bản.
Tham khảo thêm: Dịch thuật online - cơ hội kiếm tiền dễ mà không mới